wtorek, 29 sierpnia 2017

KOLEBKA CYWILIZACJI


w marzeniach odjeżdżam daleko,
gdzie słońca blask lśni cały rok.
spaceruję wśród cyprysów
i zielonych gajów oliwnych.
gdzie tawerny gwar,
dźwięk buzuki i zorby szał.
tam serce me ciągnie,
chce wyjechać tam,
gdzie Zeus miał swój tron,
akropol blaskiem lśni,
błękit nieba i morza toń.
by usłyszeć syren śpiew,
jak Odys wrócić tam.

                                 autor mi nieznajomy - "Grecja"  




   Kolebka cywilizacji. Może trochę przesadziłem z tym tytułem, bo cywilizacja rozwijała się wcześniej i bardziej na wschodzie. Ja miałem na  myśli cywilizację zachodnią, europejską, a ta można tak powiedzieć, ma swoją kolebkę w południowej części Półwyspu Bałkańskiego, na wyspach mórz Egejskiego i Jońskiego, wybrzeżu Azji Mniejszej. To starożytna Grecja jest miejscem, gdzie kształtowały się europejskie: kultura, sztuka, filozofia. Z historii powszechnej przypominają mi się kultura minojska, kultura mykeńska, Sparta Ateny, potem Macedonia i Aleksander Wielki i wielki świat hellenistyczny.
   Nie będę się wymądrzał, bo w mojej pamięci ze szkoły niewiele już zostało. Po prostu w ostatnich dniach i tygodniach odwiedziłem Grecję i chcę kilka moich zdjęć Wam przedstawić. Tak najprościej Grecja to Ateny, a Ateny to Akropol. Na tym właśnie wzgórzu zatrzymam się i zrobię foto.  



wzgórze akropolu już widzimy,
te starożytne postacie to na pewno nie Grecy :





podobno akropol ateński 
tak kiedyś miał wyglądać : 

                                                                                                                         / zdjęcie z internetu /



wchodzimy przez propyleje
 - monumentalną bramę 
prowadzącą na wzgórze świątynne :




   Centralnym budynkiem ateńskiego akropolu był i jest Partenon, świątynia poświęcona Atenie Dziewicy. Dzisiaj widzimy, że nie oparł się on zniszczeniom i grabieży. Ciągle remontowany, rekonstruowany, odbudowywany, otoczony jest rusztowaniem i dźwigami. 
   Partenon to najdoskonalszy przykład porządku doryckiego, niemniej w jego architekturze można doszukać się elementów jońskich, panatenajskich.
   Świątynia która ma już 2500 lat stoi na skalnym blacie o wymiarach 70 x 31 m, otacza ją kolumnada 46 kolumn. Kiedyś w jej wnętrzu stał wysoki na 11 m, wykonany przez Fidiasza, posąg Ateny.



nasz partenon dzisiaj :







mimo tysięcy zwiedzających
można znaleźć swoją oazę : 




   Kolejnym obiektem Ateńskiego Akropolu, który jest zauważalny przez wszystkich to Erechtejon -świątynia poświęcona Posejdonowi i Atenie. Najpiękniejszy i zwracający uwagę wszystkich szczegół tej świątyni to portyk z kariatydami, czyli podporami w formie postaci kobiecej.



Erechtejon i kariatydy :






te kobiety to też podpory,
ale nie kariatydy :




ja szukam innej podpory,
jak przystało na Zygmunta, 
szukam kolumny : 



                                                                                                               / zdjęcie Kazimiery Dec /


   Przez Akropol przeszła historia już dwudziestu kilku, albo i więcej wieków. Trudno się spodziewać okazałych dobrze zachowanych budowli. Podziwiamy to co się zachowało i to jest piękne. Patrząc na rozrzucone po całym wzgórzu kamienne fragmenty elementów architektonicznych możemy tylko pochylić głowę przed ówczesnymi budowniczymi, którzy nie mając dzisiejszego sprzętu budowlanego tworzyli tak potężne i piękne budowle.


pamięć zamknięta w kamieniu : 







   Wchodząc na Akropol widzimy u jego stóp stosunkowo dobrze zachowany zbudowany w II w. pne. Odeon Heroda Attyka. Odeon to budowla teatru, ale dla polepszenia akustyki przykryta dachem. Mieścił on 5-6 tysięcy widzów. Dzisiaj nasz odeon nie ma już cedrowego dachu, ale po rekonstrukcji prezentuje się całkiem, całkiem. Odbywają się tu coroczne spektakle i koncerty w ramach Festiwalu Ateńskiego.


Odeon Heroda Attyka :



   U podnórza Akropolu, obok ruin świątyni Dionizosa znajdują się również ruiny teatru poświęconego temu bóstwu. Teatr ten zbudowany w VI w. pne. stał się wzorem architektonicznym dla wszystkich późniejszych teatrów greckich.


Teatr Dionizaosa :
 



     Wzgórze Akropolu to doskonały punkt widokowy. Można z różnych miejsc zobaczyć rozciągające się u jego stóp Ateny, stolicę Grecji. Miasto w którym jak rodzynki w cieście znajdują się różne budowle pamiętające historię nie tylko Aten, nie tylko Grecji, ale historię Europy. A oto kilka z nich :


resztki Świątyni Zeusa Olimpijskiego :



Stoa Attalosa na ateńskiej Agorze :



Świątynia Hefajstosa :




Stadion Panateński :





   Starożytni Grecy zostawili nam wiele myśli, powiedzeń, aforyzmów. Przypominają się nam nazwiska filozofów, poetów, myślicieli : Ajschylos, Demokryt, Ezop, Safona. A oto kilka ich myśli :


" dyscyplina jest matką dobrobytu "


" nikt nie jest tak stary,
aby nie mógł się jeszcze czegoś nowego nauczyć " 


" czym skorupka za młodu nasiąknie,
tym na starość trąci " 


" gdzie dwóch się bije, 
tam trzeci korzysta "


" złoto potrafi zbałamucić nawet uczciwego człowieka "


" kto nikogo nie kocha,
ten przez nikogo nie jest kochany "