KOLEBKA CYWILIZACJI


w marzeniach odjeżdżam daleko,
gdzie słońca blask lśni cały rok.
spaceruję wśród cyprysów
i zielonych gajów oliwnych.
gdzie tawerny gwar,
dźwięk buzuki i zorby szał.
tam serce me ciągnie,
chce wyjechać tam,
gdzie Zeus miał swój tron,
akropol blaskiem lśni,
błękit nieba i morza toń.
by usłyszeć syren śpiew,
jak Odys wrócić tam.

                                 autor mi nieznajomy - "Grecja"  

   Kolebka cywilizacji. Może trochę przesadziłem z tym tytułem, bo cywilizacja rozwijała się wcześniej i bardziej na wschodzie. Ja miałem na  myśli cywilizację zachodnią, europejską, a ta można tak powiedzieć, ma swoją kolebkę w południowej części Półwyspu Bałkańskiego, na wyspach mórz Egejskiego i Jońskiego, wybrzeżu Azji Mniejszej. To starożytna Grecja jest miejscem, gdzie kształtowały się europejskie: kultura, sztuka, filozofia. Z historii powszechnej przypominają mi się kultura minojska, kultura mykeńska, Sparta Ateny, potem Macedonia i Aleksander Wielki i wielki świat hellenistyczny.

   Nie będę się wymądrzał, bo w mojej pamięci ze szkoły niewiele już zostało. Po prostu w ostatnich dniach i tygodniach odwiedziłem Grecję i chcę kilka moich zdjęć Wam przedstawić. Tak najprościej Grecja to Ateny, a Ateny to Akropol. Na tym właśnie wzgórzu zatrzymam się i zrobię foto.  

wzgórze akropolu już widzimy,

te starożytne postacie to na pewno nie Grecy :

podobno akropol ateński 

tak kiedyś miał wyglądać : 

                                                                                                                         / zdjęcie z internetu /

wchodzimy przez propyleje

 - monumentalną bramę 

prowadzącą na wzgórze świątynne :

   Centralnym budynkiem ateńskiego akropolu był i jest Partenon, świątynia poświęcona Atenie Dziewicy. Dzisiaj widzimy, że nie oparł się on zniszczeniom i grabieży. Ciągle remontowany, rekonstruowany, odbudowywany, otoczony jest rusztowaniem i dźwigami. 

   Partenon to najdoskonalszy przykład porządku doryckiego, niemniej w jego architekturze można doszukać się elementów jońskich, panatenajskich.

   Świątynia która ma już 2500 lat stoi na skalnym blacie o wymiarach 70 x 31 m, otacza ją kolumnada 46 kolumn. Kiedyś w jej wnętrzu stał wysoki na 11 m, wykonany przez Fidiasza, posąg Ateny.

nasz partenon dzisiaj :

mimo tysięcy zwiedzających

można znaleźć swoją oazę : 

   Kolejnym obiektem Ateńskiego Akropolu, który jest zauważalny przez wszystkich to Erechtejon -świątynia poświęcona Posejdonowi i Atenie. Najpiękniejszy i zwracający uwagę wszystkich szczegół tej świątyni to portyk z kariatydami, czyli podporami w formie postaci kobiecej.

Erechtejon i kariatydy :

te kobiety to też podpory,

ale nie kariatydy :

ja szukam innej podpory,

jak przystało na Zygmunta, 

szukam kolumny : 

                                                                                                               / zdjęcie Kazimiery Dec /

   Przez Akropol przeszła historia już dwudziestu kilku, albo i więcej wieków. Trudno się spodziewać okazałych dobrze zachowanych budowli. Podziwiamy to co się zachowało i to jest piękne. Patrząc na rozrzucone po całym wzgórzu kamienne fragmenty elementów architektonicznych możemy tylko pochylić głowę przed ówczesnymi budowniczymi, którzy nie mając dzisiejszego sprzętu budowlanego tworzyli tak potężne i piękne budowle.

pamięć zamknięta w kamieniu : 

   Wchodząc na Akropol widzimy u jego stóp stosunkowo dobrze zachowany zbudowany w II w. pne. Odeon Heroda Attyka. Odeon to budowla teatru, ale dla polepszenia akustyki przykryta dachem. Mieścił on 5-6 tysięcy widzów. Dzisiaj nasz odeon nie ma już cedrowego dachu, ale po rekonstrukcji prezentuje się całkiem, całkiem. Odbywają się tu coroczne spektakle i koncerty w ramach Festiwalu Ateńskiego.

Odeon Heroda Attyka :

   U podnórza Akropolu, obok ruin świątyni Dionizosa znajdują się również ruiny teatru poświęconego temu bóstwu. Teatr ten zbudowany w VI w. pne. stał się wzorem architektonicznym dla wszystkich późniejszych teatrów greckich.

Teatr Dionizaosa :

 

     Wzgórze Akropolu to doskonały punkt widokowy. Można z różnych miejsc zobaczyć rozciągające się u jego stóp Ateny, stolicę Grecji. Miasto w którym jak rodzynki w cieście znajdują się różne budowle pamiętające historię nie tylko Aten, nie tylko Grecji, ale historię Europy. A oto kilka z nich :

resztki Świątyni Zeusa Olimpijskiego :

Stoa Attalosa na ateńskiej Agorze :

Świątynia Hefajstosa :

Stadion Panateński :

   Starożytni Grecy zostawili nam wiele myśli, powiedzeń, aforyzmów. Przypominają się nam nazwiska filozofów, poetów, myślicieli : Ajschylos, Demokryt, Ezop, Safona. A oto kilka ich myśli :

" dyscyplina jest matką dobrobytu "

" nikt nie jest tak stary,

aby nie mógł się jeszcze czegoś nowego nauczyć " 

" czym skorupka za młodu nasiąknie,

tym na starość trąci " 

" gdzie dwóch się bije, 

tam trzeci korzysta "

" złoto potrafi zbałamucić nawet uczciwego człowieka "

" kto nikogo nie kocha,

ten przez nikogo nie jest kochany "