wtorek, 5 listopada 2019

BLIZNE

Stare kobiety lubią być w kościele
Są najwierniejszą publicznością Pana Boga
Nie od święta, ale na co dzień.
Stare panny i samotne wdowy
Przychodzą rano, w południe, wieczorem.
Klęczą, ślęczą w półmroku cierpliwe,
Tyle się naczekały w życiu.
Na życie, na koniec którejś wojny, na szczęście,
Na dzieci ze szkoły, na męża z pracy, albo z knajpy.
One wiedzą, że miłość to czekanie.
One czuwają, panny wierne ...

                               ks. Janusz Stanisław Pasierb  -  "Stare kobiety w kościele"



    Tydzień temu wstąpiliśmy do drewnianego kościoła w Binarowej. Dzisiaj pragnę zaprosić Was do podobnie uroczego, zabytkowego kościoła Wszystkich Świętych w Bliznem.
  Blizne to wieś przez którą przejeżdżamy wybierając się w Bieszczady, położona między Domaradzem a Brzozowem. Kiedyś, w latach 80-tych często tę trasę przemierzaliśmy jadąc do rodziny, do Leska. Dało się zauważyć w tej wsi dużo starych, zabytkowych drewnianych domostw. Obserwowałem jak obok tych starych powstawały nowe, już kamienice. Zastanawiałem się czy tymi starymi ktoś - konserwator zabytków, skansen, się interesuje czy pozostaną tak do śmierci technicznej. Nie wiem jaki los spotkał te domostwa, ale w tej chwili już właściwie ich w Bliznem nie ma. Poza tymi starymi, drewnianymi domami moją uwagę zawsze zwracał ładnie położony na małym wzniesieniu, otoczony starodrzewem, drewniany kościół. Kilka razy próbowałem dostać się do tej świątyni, ale zawsze zastawałem zamknięte drzwi. W międzyczasie powstał we wsi nowy, murowany kościół, a stary drewniany był poddawany restauracji. Udało mi się wreszcie ten kościół zwiedzić. 


zabytkowy kościół Wszystkich Świętych w Bliznem : 


    Ten drewniany, gotycki kościół, kiedyś o charakterze obronnym powstał najprawdopodobniej przed rokiem 1470, bo z tego właśnie roku pochodzi najwcześniejsza wzmianka o jego istnieniu. Wiek kościoła, styl architektoniczny, polichromia, wyposażenia sprawiły, że wraz z innymi (Haczów, Binarowa) zabytkowymi kościołami diecezji rzeszowskiej, ten piękny zespół kościelno-plebański został wpisany w czerwcu 2003 roku na listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO. Napisałem zespół, bo obok kościoła stoi również drewniana wikarówka-stara plebania, organistówka i zabytkowy lamus, w których dzisiaj znajduje się parafialne muzeum. Teren kościoła ogrodzony jest drewnianym parkanem z wkompowanymi w nie murowanymi kapliczkami.

ogrodzenie kościoła z kapliczką : 



wikarówka :


lamus :


   Kiedy wejdziemy na dziedziniec kościelny to na zewnętrznych ścianach kościoła zauważyć możemy pamiątkową tablicę poświęconą jego eminencji kardynałowi Karolowi Wojtyle, późniejszemu papieżowi, który ten kościół odwiedził we wrześniu 1978 roku. Druga tablica wymienia "Jezusowe Smutki". Pierwszy raz spotkałem się z tym określeniem i całą listą tych smutków. Dla mnie najciekawszą była informacja dla niewiast. Najczęściej "kościelny" strój określa się jako wygodny, ale godny, a tutaj konkretnie - "będą wypraszane".

wejście na kościelny dziedziniec :


tablica ku pamięci Karola Wojtyły :


Jezusowe Smutki :


a co np. z mężczyznami w krótkich spodenkach?


    Kiedy wejdziemy do środka świątyni znajdziemy się w zbliżonej do kwadratu nawie. Prostokątne, skierowane na wschód prezbiterium jest węższe. Od strony zachodniej znajduje się dobudowana dopiero na początku XVII wieku wieża z kruchtą. We wnętrzu panuje półmrok, okna umieszczone są tylko z południowej strony. Całe wnętrze, ściany i sufit, ozdobione jest malowidłami. Najstarsze, odkryte podczas renowacji i zakonserwowane pochodzą z lat 1549, 1649 oraz 1700. Ołtarze, główny i dwa boczne pochodzą z Połowy XVII wieku.



wnętrze kościoła :


    Pokazałem dwa zdjęcia wnętrza kościoła. Pokazałem to celowo, bo jedno zdjęcie zrobiłem przed, a drugie po odsłonięciu w lewym bocznym ołtarzu gotyckiej rzeźby Madonny Jest to figura z lat 1515-1520 pozostałość ołtarzowego tryptyku. Jest to otoczona kultem wiernych figura Matki Bożej Pełnej Łaski (Najświętsza Maryja Panna ze sceny zwiastowania).


Matka Boża Pełna Łaski :


"Golgota" na belce tęczowej "


polichromia prezbiterium :




polichromia nawy głównej :


obraz Niepokalanej :


ciekawie ozdobione ławki : 



jeszcze ciekawsze konfesjonały :




    Wiersz we wstępie mówił o starych kobietach,
    a więc kilka złotych myśli o starości :



starość nie chroni nas przed miłością,
ale miłość chroni nas przed starością.


ci którzy głęboko kochają
nigdy się nie zestarzeją.


myślę że trzeba się normalnie, spokojnie starzeć.
każdy wiek ma swoje radości, nie tylko zmartwienia.


nie ubolewaj nad tym że się starzejesz,
to przywilej, który nie jest dany wszystkim.







   




2 komentarze:

  1. W Bliznem przez kilkanaście lat mieszkała moja babcia (zmarła mając 100 lat), ale nigdy nie udało mi się zwiedzić tego zabytkowego kościoła. Dlatego dziękuję Ci Zygmuncie za przybliżenie jego historii.

    … miłość to czekanie...

    OdpowiedzUsuń