ROSJA  03

SANKT  PETERSBURG
- Cerkiew Zbawiciela na Krwi


Ty nie śpisz, carze! noc już w koło głucha
Śpią już dworzanie - a ty nie śpisz, carze;
Jeszcze Bóg łaskaw posłał na cię Ducha,
On cię w przeczuciach ostrzega o karze.
Lecz car chce zasnąć, gwałtem oczy zmruża,
Zaśnie głęboko - dawniej ileż razy
Był ostrzegany od anioła stróża
Mocniej, dobitniej, sennymi obrazy.
On tak zły nie był, dawniej był człowiekiem;
Powoli wreszcie zszedł aż na tyrana,
Anioły Pańskie uszły, a on z wiekiem
Coraz to głębiej wpadał w moc szatana.  

                     Adam Mickiewicz - Ustęp do III cz. "Dziadów"

   Nad jednym z petersburskich kanałów, Kanałem Gribojedowa znajduje się piękna cerkiew. Kiedy ją zobaczyłem to pierwsza myśl, pierwsze skojarzenie to Sobór Wasyla Błogosławionego na Placu Czerwonym w Moskwie. Sobór z moskiewskiego Placu Czerwonego jest powszechnie znany z licznych zdjęć, filmów. Tu w Sankt Petersburgu tak samo ładne, bajkowe, pokryte emalią jubilerską kopuły, a jest ich jeżeli dobrze policzyłem pięć, oraz dwie złote. 

   Tu muszę się przyznać, że nie do końca rozumiem pojęcia cerkiew i sobór. Cerkiew to wiadomo świątynia prawosławna, ewentualnie unicka. A sobór? To według mojej wiedzy też cerkiew, ale mająca szczególne znaczenie w mieście czy regionie, wyróżniająca się wielkością i bardzo często mająca więcej niż jedno miejsce sprawowania służby bożej.

   Ta położona nad kanałem w Sankt Petersburgu  to Cerkiew (Sobór) Zbawiciela na Krwi. 

   I kolejny mój problem, którego nie potrafiłem rozwiązać. Raz słyszę i czytam, że to Cerkiew Zbawiciela, a innym razem że to Cerkiew Zmartwychwstania Pańskiego. Obie te nazwy funkcjonują.

   Tak czy inaczej perełka architektury petersburskiej.

położona nad Kanałem Gribojedowa

Cerkiew Zbawiciela na Krwi :

a to ujęcie z drugiej strony :

jeszcze raz, w promieniach zachodzącego słońca :

a teraz spojrzenie na same tylko kopułki :

   Nazwa cerkwi " Na Krwi " nie wzięła się z niczego. Nazwa odwołuje się do carskiej krwi, która na tym miejscu została przelana. W roku 1881, pierwszego marca w tym miejscu dokonano udanego zamachu bombowego na cara Aleksandra II. Ten, trzeba to powiedzieć, wielki i światły car-reformator zniósł poddaństwo chłopów, skrócił służbę wojskową z 25 do 6 lat, wprowadził reformy w sądownictwie i administracji. Jednak w historii Polski zapisał się jako krwawy tłumiciel Powstania Styczniowego, oraz ten który zniósł resztki autonomii Królestwa Polskiego.

   Mimo korzystnych dla Rosji reform car Aleksander II był znienawidzony przez cześć społeczeństwa, przez anarchistów i przez Polaków. Zamachu dokonała grupa czterech zamachowców. Drugą śmiertelną dla cara bombę rzucił Ignacy Hryniewicki, zrusyfikowany polski szlachcic, który też w zamachu zginął.

   W miejscu śmierci Aleksandra II otwarto drewnianą kaplicę upamiętniającą to wydarzenie, a w latach 1883 - 1907 wybudowano dzisiejszą świątynię. Miejsce śmierci cara oznaczone jest baldachimem. 

baldachim w miejscu śmierci 

cara Aleksandra II :

   Cerkiew-sobór wybudowano w tradycyjnym rosyjskim stylu z XVI,  XVII wieku. Jest tak wewnątrz jak i na zewnątrz bogato dekorowana. Zewnątrz szkliwione cegły, płytki ceramiczne, mozaiki, emalie, złocenia, oraz marmur i granit. Całe niemal wnętrze pokryte jest mozaikami przedstawiającymi sceny z Nowego Testamentu, oraz wizerunki świętych. Ogólna powierzchnia mozaik to 6560 m2

wnętrze soboru :

ikonostas :

ikona Maryi w ikonostasie :

ikona Jezusa w ikonostasie :

widok na sklepienie :

mozaiki w poszczególnych kopułach :

postacie świętych :

nawiedzenie Św. Elżbiety :

ucieczka do Egiptu :

Jezus z Samarytanką przy studni :

modlitwa Jezusa w Ogojcu :

archanioł Gabriel :

archanioł Michał :

archanioł Rafał :

aniołowie boleści :

aniołowie adorujący :

kilka myśli o życiu :

Życie to zagadka,

nie trać czasu, bo jej nie rozwiążesz.

Trzeba kochać życie, aby je przeżywać

i trzeba przeżywać życie, aby je kochać.   

Źle jest żyć w okowach konieczności,

żadna jednak konieczność nie zmusza nas do życia.

Kto wznosi swoją katedrę, na której budowę potrzeba stu lat,

może sto lat żyć zachowując bogactwo serca.